Սովորողի, սանի ստեղծագործական երևակայության կամ ֆանտազիայի զարգացման խնդիրները կրթահամալիրում առաջնային դեր ունեն։ Կարևորելով ստեղծագործական երևակայության դերը, փորձեր վարելով՝ որպես բազմաշերտ գործունեության շինանյութ, ընտրություն, առանձնացրեցինք ազգային ծեսը։ Ծեսը թատրոնիկ աշխարհ է, որտեղ կա խաղ, կա հորինուկ, կա բառ ու բան, խոսքային, տեխնոլոգիական, երաժշտական շերտեր։ Ծեսի տեխնոլոգիական բաղադրիչը մտավ Բաց արվեստանոց-լաբորատորիա։ Սաները, սովորողները սկսեցին աշխատել «Գույներ, ազդեցություններ» նախագծով։
Նրանք լսում էին և աշխատում, արարում, ստեղծում իրենց ծիսական արդուզարդը։ Խթանիչներով հարուստ մի միջավայր, որտեղ սովորողները ազդեցությունները ընդունելով հայտնվում են ստեղծագործական գործողության մեջ։ Ինչպես Դյուին կասեր, նրանք այլևս սպառող չեն, սովորողները, սաները բաց արվեստանոցի միջավայրում հայտնվելով այլևս սպառող չեն, նրանք հանդես են գալիս արարողի դերում՝ սովորել անելով, խաղայնությամբ, հնարելով։ Ի վերջո միտքը գենետիկայի և միջավայրի միասնական ծնունդն է, որին հետո պիտի վերահսկի, ուղղորդի գիտելիքը։ Այս պարագայում ստեղծված աշխատարանն է հետաքրքիր իր անընդհատությամբ, իր ընթացքով, որտեղ յուրաքանչյու տեսակի սովորող, նախակրթարանի սանից մինչև ծնող, ուսուցիչ բացահայտում են իրենց հնարավորությունները։ Բաց արվեստանոցում միայն ինտեգրացիայի, ներառման զինանոցն է, որտեղ չկա հրահանգող, չկա կառավարիչ, որտեղ միայն ուղղորդում են, հայտնաբերում, հետազոտում։ Բաց արվեստանոցում շուրջտարի տարբեր նախագծեր մտան, անհատական, խմբային վերապատարստումներ եղան, ծնողների հետ տեխնոլոգիական տարբեր աշխատանքներ, կրթական փոխանակումների ծրագրով էլի խմբեր, «Բաց արվեստանոց նախագիծը» գործուղվեց Ստամբուլ։ Նախագիծը մեծ թափ հավաքեց։ Արվեստանոցը սկսեց գործել ուսումնական օրացույցով։ Սակայն զարգացումը չէր կարող հատվածական լինել՝ հիմքում ունենալով միայն տեխնոլոգիական բաղադրիչը։ Ինքնաբերաբար «Ծեսը» ամբողջական հայտնվեց։ Առաջացավ միասնական Ծեսի լաբորատորիա ունենալու պահանջը՝ խոսքով, երգով, գործիքով, գույնով, խաղով։ Ծեսը ազգային սովորույթների և ավանդույթների գործնական դրսևորումն է։ Այն ավանդական բովանդակային գործողությունների շարք է, որը խորհրդանշական ձևերով արտացոլում է ժողովրդի հավատալիքները, սովորույթները, կենցաղը և մշակույթը։
Շարունակել կարդալ
